خون دماغ شدن ، عارضه ای است که هر کدام از ما ، در طول زندگی مان ، دست کم یک بار دچار آن شده ایم. این عارضه در افراد ، با دفعات تکرار مختلف و با شدت و ضعف متفاوت به دلایل مختلف رخ می دهد و زمانی که با آن روبرو می شویم ،احتمالاً این سوال برایمان پیش می آید که علت وقوع آن چیست و چگونه می توان از بروز آن پیشگیری کرد و آیا این خونریزی ، ماحصل اتفاقات ناخوشایندی است که در داخل بدن در حال رخ دادن است و ما از آن بی خبر هستیم یا یک اتفاق طبیعی و بی ضرر است . در ادامه این مقاله از دکتر سید محسن فانی ، بهترین جراح و متخصص گوش و حلق و بینی در یزد ، سعی کرده ایم با ارائه اطلاعات مفید در این خصوص ، به شما کمک کنیم ، تا در صورت مواجهه با چنین شرایطی ، از پیش ، جواب سوالات تان را بدانید و بتوانید هوشمندانه و آگاهانه ، آن را مدیریت کنید.
خون دماغ چیست ؟
خون دماغ همانطور که از نامش پیداست ، به خروج اتفاقی و غیر منتظره خون از بینی اتلاق می شود که می تواند در افراد در سنین مختلف ، در دوران کودکی ، در میانسالی یا در دوره پیری اتفاق بیافتد. خون دماغ ها به طور کلی به دو دسته تقسیم بندی می شوند.
موردی که در آن ، خون از بخش قدامی بینی یعنی در بخش پایینی بینی در سپتوم یا همان دیواره جدا کننده حفره بینی و شکل دهنده سوراخ های بینی آغاز می شود و به دلیل آسیب پذیر و حساس بودن رگ های خونی این ناحیه ، به راحتی دچار خونریزی می شوند و شایع ترین نوع خون دماغ شدن محسوب شده و به راحتی با استفاده از راهکار های خانگی ، قابل درمان است .
در نوع خلفی ، خونریزی در دماغ در بخش های عمیق و داخلی بینی و رگ های بزرگ تری که در پشت بینی در مجاورت گلو واقع شده اند اتفاق افتاده و شدت خونریزی در آن ، بیشتر است و مداخلات پزشکی به دلیل حساسیت مورد ، الزامی خواهد بود. این نوع خونریزی بیشتر در بزرگسالان شایع است.
علائم خون دماغ شدن
خون دماغ شدن با علائم مختلفی همراه است و برخی از آنها را می توان به منزله یک علامت هشدار دهنده تلقی کرد. برخی از این علائم شامل موارد زیر می باشد :
- خشک شدن بینی
- احساس سوزش در بینی
- احساس بودن بینی
برخی علائم که باید آنها را جدی تر گرفت ، شامل موارد زیر می باشد :
- احساس سردرد که در زمان قرار دادن انگشت روی سر ، ضربان آن را حس کنیم.
- احساس طعم خون در دهان
- احساس تپش قلب
همانطورکه پیشتر گفته شد ، گاهی خون دماغ شدن به دلیل وقوع غیر منتظره آن ، ما را نگران می کند که مبادا به بیماری جدی مبتلا هستیم یا اتفاق خطرناکی در بدن در حال اتفاق افتادن است که به شکل خونریزی از دماغ ، ظاهر شده است ولی خوشبختانه ، خون دماغ شده در اکثر موارد ، نشانه یک مورد جدی و خطرناک نیست و علائم خاصی را به همراه ندارد. گاهی مصرف داروهای ضد حساسیت باعث می شود که بینی دچار خشکی و شوزش شود و همین خشکی و سوزش ، باعث تحریک رگ های ظریف و حساس و خونریزی آنها شود.
اما زمانی که خون دماغ شدن برای یک مدت زمان طولانی ادامه پیدا کند و با سردرد ، احساس مزه خون در دهان ، احساس خستگی و گیجی و علائم دیگر همراه باشد ، یک مورد اورژانسی محسوب شده و باید آن را کاملاً جدی تلقی کرده و مداخلات پزشکی در این میان ضروری خواهد بود. زمانی که به بهترین دکتر بینی یزد مراجعه می کنید ، ایشان بعد از مهار خونریزی ، به دنبال علت می گردد تا به این طریق ، بتواند طرح درمان مناسب را ترسیم کند.
علل احتمالی ابتلا به این مشکل
خون دماغ شدن که یک اتفاق ناگهانی و غیر منتظره است و یکهو اتفاق می افتد ، اغلب هیچ دلیل خاص یا جدی ندارد و نمی توان آن را دلیل بر وجود یک بیماری یا مشکل جدی در بدن دانست و ممکن است در اثر تاثیرات یا تحریکات بیرونی و محیطی رخ داده باشد ولی در برخی موارد ، در صورت طولانی و مکرر بودن وقوع آن ، لازم است به دنبال علت آن بگردیم. برخی از دلایل احتمالی خون دماغ شدن شامل موارد زیر می باشد :
- خشک بودن هوایی که تنفس می کنید.
- تمیز کردن مکرر بینی
- تخلیه کردن مکرر بینی
- وارد آمدن آسیب به بینی
- شکستن بینی
- ابتلا به حساسیت یا آلرژی
- استفاده از برخی از داروها که تاثیرات خشک شدن بینی را به همراه دارند.
- ابتلا به سرماخورگی و سرفه و عطسه و تخلیه مکرر بینی
- استفاده از داروهای رقیق کننده
- حضور در مکان هایی که در آن محرک های شیمیایی وجود دارد.
- ابتلا به انحراف بینی ، فشار خون بالا ، تومور بینی ، پولیپ بینی ، سرطان خون و اختلالات انعقادی
- باردار بودن
خون دماغ شدن بعد از جراحی بینی
خونریزی ملایم از بینی و لکه بینی در ناحیه جراحی تا یک هفته بعد از عمل ، کاملاً طبیعی است. این مسئله به هیچ عنوان جدی نبوده و کاملاً طبیعی است. زمانی که تامپون از بینی خارج می شود ، بافت ها و رگ های حساس بینی ، تحریک می شوند و این امر ، باعث خونریزی آنها می گردد. در صورتی که شدت خونریزی زیاد بودن و قطع نشد ، حتماً دکتر فانی را در جریان بگذارید.درمان های خانگی خون دماغ شدن :
- خونسردی تان را حفظ کنید چون هیجان زده شدن و ترسیدن ، باعث شدت گرفتن خونریزی می شود.
- در حالت ایستاده قرار بگیرید و دراز نکشید.
- سر را کمی به جلو خم کنید تا خون وارد گلو نشود.
- سوراخ های بینی را با انگشت ، با فشار ببندید و این کار را به مدت 5-10 دقیقه ادامه دهید و با دهان نفس بکشید.
- بعد از بند آمدن خون ، به هیچ عنوان بینی را دستکاری نکنید.
- می توانید از یک ضد احتقان از قبیل اکسی متازولین استفاده کنید. بعد از استفاده از آن ، سوراخ های بینی را به مدت 5-10 دقیقه با انگشت ببندید و از راه دهان نفس بکشید.
درمان های پزشکی این عارضه
- قرار دادن گاز استریل در بینی و وارد کردن فشار برای بند آمدن خون. این گاز معمولاً یک تا دو روز در بینی می ماند. برای خارج کردن آن لازم است مجدداً نزد بهترین جراح بینی یزد بروید.
- سوزاندن ، روش پزشکی است که برای درمان خون دماغ شدن استفاده می شود و در طول آن ، بعد از بی حس کردن محل درمان ، از نیترات نقره یا روش کوتر الکتریکی برای مسدود کردن و بستن رگ هایی که خونریزی در آنها رخ می دهد ، استفاده می شود.
- جراحی برای درمان شکستگی بینی یا انحراف سپتوم که عامل خونریزی در بینی است.
انواع داروهای دخیل در ایجاد خون دماغ
اگر از داروهای رقیق کننده خون همانند آسپرین ، وارفارین و کلوپیدوگرل استفاده می کنید در صورت خونریزی بینی ، قطع آن برایتان مشکل ، و ممکن است با ضربه ای کوچک دچار سردرد و خون دماغ شوید. مصرف داروهای آلرژی ، آنتی هیستامین ، سرماخوردگی و داروهایی که به جهت مشکلات سینوسی مصرف می شوند نیز با خشک شدن غشا بینی می توانند سبب خونریزی شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
درحالی که بسیاری از خونریزی‌های بینی جای نگرانی ندارند و حتی در منزل نیز می توان به درمان خون دماغ در اسرع وقت انجامید ، اما برخی از آنها نیاز مراجعه به بهترین دکتر در جهت درمان خون دماغ در یزد دارد. در زیر به برخی مواردی که به مراجعه به دکتر محسن فانی در یزد نیاز دارد می پردازیم :
- خون دماغ و سردردتان بعد از ۲۰ دقیقه متوقف نشود.
- به جهت آسیب دیدگی ناحیه سر دچار خونریزی از بینی شده اید
- شکل بینی تان در اثر ضربه ، نامناسب شده و یا دچار شکستگی شده است
خون دماغ در خواب
خونریزی بینی در خواب عوامل بسیاری می تواند داشته باشد که تعدادی از شایع ترین شان را در عبارات زیر برایتان آورده‌ایم
آب وهوای خشک محیط خانه : هوای خشک می تواند سبب آسیب و یا خراش پوست لطیف درون بینی و موجب خونریزی آن شود که بیشتر با تغییر فصول و یا سازگار نبودن با شرایط ، اتفاق می افتند
سرماخوردگی و آلرژی : سرماخوردگی و دیگر عفونت‌های دستگاه تنفسی ، منجر به افزایش مخاط ، آبریزش از بینی
و همچنین عطسه پی در پی می شود که در این صورت ممکن است فرد دچار خون دماغ در خواب شود.
قرار گیری در معرض مواد شیمیایی : از دیگرعواملی که سبب سردرد و خون دماغ فرد می شود ، سر و کار با آلودگی های مواد شیمیایی است. البته دود سیگار نیز این تأثیر را می تواند داشته باشد.
مصرف زیاد الکل : نوشیدن زیاد الکل از دو طریق در خون دماغ شبانه نقش دارد. ابتدا اینکه الکل در فعالیت سلول‌های منعقد کننده خون موجب اختلال می شود و دوم بزرگی رگ های خونی سطحی موجود در حفره بینی که در اثر مصرف الکل ایجاد می شود.
